เอ็นไขว้หน้าเข่าขาด ปล่อยไว้อาจข้อเข่าเสื่อม

เอ็นไขว้หน้าเข่า เป็นหนึ่งในเอ็นหลักของเข่าที่อยู่ลึกเข้าไปในบริเวณกลางของข้อเข่า ซึ่งหน้าที่หลักของเส้นเอ็นส่วนนี้ คือช่วยรักษาความมั่นคงของข้อเข่า ควบคุมการเคลื่อนไหว ป้องกันการบิดหมุนของข้อเข่า 

แต่เมื่อใดก็ตามที่เอ็นไขว้หน้าเข่าขาด หรือมีความผิดปกติควรรีบปรึกษาแพทย์ และทำการรักษาโดยเร็ว เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี บางรายเมื่อปล่อยไว้ อาการปวดและบวมอาจค่อย ๆ หายไป แต่เมื่อกลับไปเล่นกีฬา และใช้งานอีก จะรู้สึกว่าหัวเข่าไม่มั่นคง และจะทำให้เกิดความเสี่ยงหมอนรองข้อฉีกขาด งอเข่าไม่ลง และเกิดอาการปวดข้อตามมาในที่สุด 




▪️ อาการเอ็นไขว้หน้าเข่าขาดเกิดขึ้นได้อย่างไร 

ผศ. นพ.สรวุฒิ ธรรมยงค์กิจ สถาบันการแพทย์จักรีนฤบดินทร์  กล่าวถึง อาการของเส้นเอ็นไขว้หน้าเข่าขาดว่า มักเกิดจากอุบัติเหตุ หรือมักเกิดกับนักกีฬา ที่ไปเล่นกีฬาแล้วเกิดอาการเข่าบิด หรือผิดท่า 

เรามักจะได้ยินข่าวบ่อยๆ เกี่ยวกับการบาดเจ็บของนักกีฬาที่เกี่ยวกับเส้นเอ็นไขว้หน้าข้อเข่าฉีกขาดอยู่เสมอ โดยเฉพาะกีฬาที่ต้องมีการบิดหมุนข้อเข่า เช่น ฟุตบอล บาสเก็ตบอล เป็นต้น ขณะเดียวกันสำหรับคนทั่วไป อุบัติเหตุจากการออกกำลังกายหรือการดำเนินชีวิตประจำวันก็สามารถส่งผลให้เกิดอาการดังกล่าวได้เช่นกัน

บางคนเมื่อเกิดอาการเข่าบิด จะได้ยินเสียงดัง ตึ๊ก ๆ อยู่ข้างใน มีอาการบวมและอาจเกิดการอักเสบเกิดขึ้นราว 1 สัปดาห์ จากนั้นอาการเจ็บเริ่มบรรเทาลง แต่หากกลับไปใช้งานเข่าอีก ก็อาจจะกลับไปบวมได้อีก หรือผิดท่าได้ง่าย 

อย่างไรก็ตามแนะนำว่าควรปรึกษาแพทย์ เนื่องจากอาการปวด บวม ดังกล่าวอาจจะไม่ได้เกิดจากเอ็นไขว้หน้าก็ได้ แต่อาจจะมาจากกระดูกร้าว กระดูกแตก หรืออาการหมอนรองกระดูกก็ได้  ซึ่งจะรุนแรงกว่าเอ็นไขว้หน้า

การเกิดอุบัติเหตุมีหลายระดับ ตั้งแต่อักเสบ แต่ถ้าเอ็นขาด หรือขาดเกินครึ่งหนึ่ง ก็จะรู้สึกได้ว่าเข่าหลวม เล่นกีฬาได้ไม่เหมือนเดิม ซึ่งคนไข้บางคนอาจจะไม่รู้ว่าอาการรุนแรงในระดับใด 





▪️ วิธีการตรวจรักษา  

คนไข้ส่วนใหญ่จะมากาหมอในช่วงแรก ที่ปวดบวมมาก งอเข่าลำบาก หมอก็จะนัดมาดูอาการ เพื่อตรวจสอบว่าเอ็นเส้นไหนขาด ถ้าเอ็นไขว้หน้าขาด ก็จะตรวจด้วย MRI หรือคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เพื่อตรวจสอบอย่างละเอียดว่าอวัยวะส่วนไหนบาดเจ็บ เพื่อดูว่าอาจจะต้องผ่าตัดหรือไม่ 

ถ้าเส้นเอ็นขาดไป ซึ่งอาจจะเป็นอาการไม่มากสำหรับบางคน แต่ถ้าคนๆ นั้นเป็นนักกีฬาที่ต้องแข่งประจำ และใช้เข่าเยอะ กรณีนี้ปัญหาเยอะแน่ กลุ่มนี้หมอจะแนะนำให้ผ่าตัด ด้วยการนำเส้นเอ็นบริเวณอื่นมาทำเป็นเอ็นไขว้หน้าแทนเส้นที่ขาดไป ซึ่งเป็นวิธีที่นิยมกันในปัจจุบัน  คือการผ่าตัดโดยวิธีส่องกล้อง สำหรับผู้สูงอายุ ที่ไม่ค่อยใช้งานข้อเข่ามาก ก็ไม่จำเป็นต้องผ่าตัด 

การฟื้นตัวหลังผ่าตัดค่อนข้างเร็ว แผลจากการผ่าตัดใช้เวลา 1 - 2 สัปดาห์  ส่วนเข่าจะสามารถกลับมาใช้งานปกติได้ ในช่วง 4 - 6 สัปดาห์ แต่สำหรับนักกีฬาอาจต้องพักนาน 6-9 เดือน เพื่อให้ร่างกายกลับมาพร้อมที่สุด 




▪️ ความเสี่ยงที่อาจทำให้เกิดเอ็นไขว้หน้าเข่าขาด 

1. อุบัติเหตุ  

ที่ต้องใช้แรงปะทะเยอะ ๆ เช่น ฟุตบอล บาสเก็ตบอล หรือกีฬาที่ต้องมีการกระโดดย่อยๆ จังหวะที่ลงสู่พื้นอาจจะทำให้เข่าบิดได้ง่าย กีฬาบางชนิดที่ต้องใช้ความเร็ว เช่น สกี ที่ใช้การบิดเข่าและใช้ความเร็ว