ไส้เลื่อน ภาวะผิดปกติที่เกิดได้ทั้งชายและหญิง

หลายคนเข้าใจผิดคิดว่าไส้เลื่อนเป็นโรคที่เกิดขึ้นได้เฉพาะผู้ชายเท่านั้น จริง ๆ แล้วผู้หญิงก็เป็นไส้เลื่อนได้ 

โดยไส้เลื่อนเกิดจากความผิดปกติของผนังช่องท้องอ่อนแรงมาตั้งแต่เกิด หรือเกิดจากการที่ผู้ป่วยได้รับการผ่าตัด จนทำให้ผนังช่องท้องบริเวณนั้นอ่อนแอ 

ในบางกรณีสามารถเกิดจากแรงดันที่มากผิดปกติในช่องท้อง เช่น ไอ จาม ยกของหนัก ทำให้ลำไส้ หรือกลุ่มไขมันในช่องท้องบริเวณนั้น เลื่อนออกออกมาจากตำแหน่งที่เคยอยู่ 

ซึ่งในช่วงเริ่มต้น ผู้ป่วยไส้เลื่อนส่วนใหญ่ จะไม่มีอาการเจ็บป่วยใด ๆ แสดงออกมาชัดเจน ต้องอาศัยการสังเกตจากภายรอกเป็นหลัก ถ้าปล่อยทิ้งไว้ไม่รีบรักษา จะเกิดอาการจุก ไปจนถึงขั้นแน่นท้อง ปวดแสบปวดร้อน ซึ่งเป็นอาการระดับรุนแรง ต้องได้รับการผ่าตัด 


▪️ ไส้เลื่อนคืออะไร 

ตามคำนิยาม ไส้เลื่อนคือความผิดปกติของผนังช่องท้องที่อ่อนแรงมาตั้งแต่เกิด หรือเกิดจากการที่ผู้ป่วยเคยได้รับการผ่าตัดจนทำให้ผนังช่องท้องบริเวณนั้นอ่อนแอ ในบางกรณีสามารถเกิดขึ้นจากแรงดันที่มากผิดปกติในช่องท้อง เช่น ไอ - จาม ยกของหนัก ทำให้ลำไส้หรือกลุ่มไขมันในช่องท้องบริเวณนั้นเลื่อนออกมาจากตำแหน่งที่เคยอยู่  

ที่เจอบ่อยคือไส้เลื่อนบริเวณขาหนีบพบมากในผู้ชาย  หรือเลื่อนลงไปในถุงอัณฑะ หรือไส้เลื่อนแผลผ่าตัด ไส้เลื่อนจากช่องท้องมาอยู่ด้านนอก ผู้หญิงอาจจะเจอบ้างจุดลงมารั้งมดลูก ซึ่งมักเจอหลังผ่าตัด ลักษณะจะมีก้อนอยู่แถวบริเวณขาหนีบ อย่างไรก็ตามความเชื่อที่ว่า ไม่สวมใส่กางเกงในจะเป็นไส้เลื่อนนั้น ไม่เป็นความจริง

▪️ ปัจจัยไส้เลื่อน

- ยกของหนัก 
- ขับถ่ายยาก
- ปัสสาวะลำบาก 
- ไอเรื้อรัง

▪️ ไส้เลื่อนเกิดกับใครได้บ้าง 

- คนที่เจ็บท้องเมื่อก้มตัวหรือไอ 
- คนที่มีความดันในช่องท้องสูง
- คนอ้วน  ผู้สูงอายุ 
- คนที่เป็นต่อมลูกหมากโต 




▪️ อาการไส้เลื่อน

- ปวดหน่วง จุก บริเวณที่มีก้อน 
- มีก้อนตุงนูน
- ก้อน (ถ้าก้อนถูกรัด จะปวดรุนแรงได้)

เมื่อเกิดอาการ ปกติแล้วผู้ป่วยจะดันกลับเข้าไปด้านในได้ บางคนรูที่ลำไส้ดันออกมาค่อนข้างเล็ก ดันกลับเข้าไปไม่ได้ ทำให้ลำไส้คล้าย ๆ ถูกรัด ทำให้ขาดเลือดได้ จะเจ็บปวดจนทนไม่ไหว ไส้เลื่อนจะไม่เหมือนเนื้องอก เพราะจะสามารถดัน เข้าๆออกๆ กลับเข้าไปในช่องท้องได้

สำหรับเด็กเล็กก็สามารถเกิดขึ้นได้ โดยลำไส้จะดันออกมาทางสะดือ คือ อาการสะดือจุ่น ที่เคยพูดกันในอดีต ส่วนใหญ่ดันกลับเข้าไปได้ แต่ก็จะออกมาอีกอหากเด็กร้อง หรือเบ่งเสียงร้อง 


▪️ อันตรายที่เกิดจากไส้เลื่อน

ไส้เลื่อนเป็นภาวะที่ไม่อันตรายแต่ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้เป็นเวลานานเพราะจะทำให้ลำไส้ทะลักออกมาเยอะจนผนังของช่องท้องเกิดการรัดตัวทำให้ลำไส้ขาดเลือด เนื้อเยื่อเกิดการติดเชื้อและตายในที่สุด ซึ่งในกรณีนี้ผู้ป่วยต้องเข้ารับการผ่าตัดฉุกเฉินอย่างเร็วที่สุด เพราะหากผ่าไม่ทันอาจถึงขึ้นเสียชีวิตจากการติดเชื้อได้


▪️ วิธีการดูแลรักษา 

แม้ว่าไส้เลื่อนเป็นภาวะที่ไม่อันตรายแต่ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้เป็นเวลานานเพราะจะทำให้ลำไส้ทะลักออกมาเยอะจนผนังของช่องท้องเกิดการรัดตัวทำให้ลำไส้ขาดเลือด เนื้อเยื่อเกิดการติดเชื้อและตายในที่สุด ซึ่งในกรณีนี้ผู้ป่วยต้องเข้ารับการผ่าตัดฉุกเฉินอย่างเร็วที่สุด เพราะหากผ่าไม่ทันอาจถึงขึ้นเสียชีวิตจากการติดเชื้อได้

แพทย์จะใช้วิธีการผ่าตัด เพื่อปิดรูที่เป็นช่องเพื่อไม่ให้ไส้เลื่อนออกมาได้ จะมีเพียงไส้เลื่อนในเด็กที่คล้ายๆสะดือจุ่นออกมาที่สามารถหายเองได้ ส่วนไส้เลื่อนบริเวณอื่นต้องผ่าตัดเช่นกัน