31 ธันวาคม 2566
16,498
“จิตเวช” โรคฮิต หรือ คิดไปเอง
ปัจจุบันคนไทยที่ป่วยด้วยโรคจิตเวชมีไม่น้อย ขณะที่ผู้ป่วยบางรายรู้ตัวว่าตนเองป่วย บางรายก็ไม่รู้ตัวว่าป่วย ที่สำคัญไปกว่านั้น ผู้ป่วยบางรายยังสับสนในอาการป่วยทางจิตเวชบางโรค และเข้าใจผิดคิดว่าตนเองป่วยเป็นโรคทางกาย โดยสถานการณ์การเจ็บป่วยทางสุขภาพจิตของคนไทยมีแนวโน้มสูงขึ้น ช่วง 6 - 7 ปีที่ผ่านมา มีผู้ป่วยในระบบเพิ่มสูงขึ้น 2 เท่า และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นอีกในอนาคต
สาเหตุของการเกิดโรคทางจิตเวช
- สภาพแวดล้อม: สภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างพื้นที่ในการเกิดโรคทางจิตเวช
- พันธุกรรม: พฤติกรรมทางจิตเวชบางประการมีสาเหตุมาจากปัจจัยทางพันธุกรรม
- ปัญหาทางสังคม: ปัญหาทางสังคมเช่น ความกดดันจากงาน ปัญหาครอบครัว หรือ การแยกตัวจากสังคมมีผลกระทบต่อสุขภาพจิต
- สื่อทางประสาทผิดปกติจากร่างกายของผู้ป่วยเอง
- ยาเสพติด: การใช้ยาเสพติดทำให้มีความเสี่ยงที่จะเป็นส่วนหนึ่งของการเกิดโรคทางจิต
การแสดงอาการของผู้ป่วยโรคทางจิตเวช
- การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์: บุคคลที่เป็นโรคจิตเวชอาจมีการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ที่รวดเร็วหรือไม่คาดฝัน เช่น การรู้สึกซึมเศร้า หรือ กระวนกระวาย
- การเปลี่ยนแปลงในพฤติกรรม: มีการเปลี่ยนแปลงในการทำงาน, การเรียน หรือ กิจกรรมที่เคยทำอยู่เป็นปกติ
- ปัญหาในการนอน: การนอนมีปัญหา เช่น นอนมากเกินไปหรือ นอนน้อยเกินไป
- การเปลี่ยนแปลงทางกาย: อาจมีอาการทางกายที่ไม่สามารถอธิบายได้ เช่น ปวดทั่วไป หรือ อาการไม่สบาย
- การแยกตัว: บุคคลที่เป็นโรคจิตเวชอาจมีการแยกตัวจากสังคม การละเลยกิจกรรมที่เคยสนใจ หรือ การเคารพต่อตนเอง
- การพูดหรือพฤติกรรมที่ไม่ปกติ: การพูดที่ไม่สมเหตุสมผล การกระทำที่ไม่ปกติ หรือ พฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปจากปกติ
วิธีการรักษาโรคทางจิตเวช
- การให้ยาบำบัด โดยแพทย์จะใช้ยาในการควบคุมอาการทางจิตตามอาการของผู้ป่วย
- การบำบัดทางจิตหรือการจัดการกับผู้ป่วยในด้านจิตให้เข้าใจและปรับตัวกับสถานการณ์
- การรักษาร่วมกับครอบครัว ซึ่งครอบครัวจะมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนและร่วมเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการรักษา
- การฝึกทักษะด้านการจัดการอารมณ์ การเรียนรู้วิธีการจัดการกับอารมณ์และควบคุมตนเองให้กับผู้ป่วย
- การติดตามและการดูแลต่อเนื่อง รวมถึงการปรับปรุงแผนการรักษาตามความอาการของผู้ป่วย
คำแนะนำสำหรับผู้ป่วยโรคทางจิตเวช
- ตระหนักถึงความต้องการของตัวเองและปรับตัวตามความเปลี่ยนแปลง
- ทานยาและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
- ทำกิจกรรมที่ทำให้รู้สึกสนุก, เช่น การเรียนรู้งานศิลปะ, การอ่านหนังสือ, หรือการเข้าร่วมกิจกรรมทางสังคม.
- การรับความช่วยเหลือจากผู้อื่น ผู้ป่วยทางจิตเวชต้องกล้าที่จะขอความช่วยเหลือ หากมีความต้องการปรึกษาหรือขอแรงสนับสนุนจากครอบครัว เพื่อน หรือ แพทย์
- การดูแลร่างกาย: รักษาการทานอาหารที่มีประโยชน์, การนอนหลับที่เพียงพอ ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
- ไม่ละเลยกิจกรรมที่ทำให้รู้สึกสนุกและผ่อนคลายเพื่อสร้างช่วงเวลาที่ปลอดภัยและรู้สึกอบอุ่น
- การตั้งเป้าหมายที่เหมาะสมและเป็นไปได้ตามความสามารถของตัวเอง
คำแนะนำสำหรับผู้ที่ทำหน้าที่ดูแลผู้ป่วยโรคทางจิตเวช
- เข้าใจและรับรู้ถึงโรคจิตเวช โดยอาจจะศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับโรคจิตเวชที่ผู้ป่วยกำลังเผชิญ เพื่อเข้าใจมากขึ้นเกี่ยวกับอาการและวิธีการรักษา
- สร้างสภาพแวดล้อมที่สนับสนุนการดูแล เช่น การสร้างบรรยากาศที่เป็นกันเองและสนับสนุนให้ผู้ป่วยมีความสบาย เปิดโอกาสในการพูดคุยที่เปิด
- รับฟังและเข้าใจความรู้สึก หลีกเลี่ยงการตัดสินใจที่เร็วเกินไป
- ผู้ที่ดูแลผู้ป่วยจิตเวชก็จำเป็นต้องรักษาร่างกายและจิตใจตนเองด้วย เพื่อให้สามารถดูแลผู้ป่วยได้ดียิ่งขึ้นและหลีกเลี่ยงภาวะเครียดจากการดูแลผู้ป่วย
- หาเครือข่ายสนับสนุน เช่น การเข้าร่วมกลุ่มสนับสนุนหรือคำแนะนำจากผู้ที่มีประสบการณ์ในการดูแลผู้ป่วยจิตเวช
โรคทางจิตเวช "รู้ไว แก้ไขได้"
มีปัญหาไม่รู้ปรึกษาใคร สามารถรับบริการจากกรมสุขภาพจิต ปรึกษานักจิตวิทยาผ่านสายด่วนสุขภาพจิต 1323 ได้ ตลอด 24 ชั่วโมง
รับชมวิดิโอเพิ่มเติม: https://fb.watch/pbppnIXazJ/