03 กุมภาพันธ์ 2567
1,833
มะเร็งไทรอยด์ รู้ทันสัญญาณเตือนรักษาหายได้
ต่อมไทรอยด์ เป็นต่อมที่อยู่ด้านหน้าลำคอ เมื่อผิดปกติจะโตขึ้นและเห็นเป็นก้อน บางครั้งก็เห็นเป็นก้อนเดี่ยว ๆ บางครั้งก็โตเป็นลักษณะหลาย ๆ ก้อนติดกัน ที่สำคัญก้อนที่ต่อมไทรอยด์จะขยับเคลื่อนขึ้นลงขณะที่กลืนน้ำลาย
ก้อนที่ต่อมไทรอยด์เป็นความผิดปกติที่ตรวจพบได้บ่อย และมีอุบัติการณ์เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ส่วนหนึ่งตรวจพบโดยบังเอิญในผู้ป่วยที่ได้รับการตรวจวินิจฉัย ในความผิดปกติอื่น ๆ หรือบริเวณคอและช่วงอก โดยใน 2 - 3 ปีที่ผ่านมานี้ มีการตรวจพบผู้ป่วยเป็นมะเร็งต่อมไทยรอยด์เพิ่มมากขึ้น
ลัดคิวหมอรามา วันนี้พบกับทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ผศ. นพ.สิระ กอไพศาล ภาควิชาอายุรศาสตร์ และ อ. พญ.โยษิตา หมื่นแก้ว ภาควิชาโสต ศอ นาสิกวิทยา คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล มาร่วมให้ความรู้ คำแนะนำในการป้องกัน และการรักษามะเร็งไทรอยด์
▪️ สัญญาณเตือนมะเร็งไทรอยด์
ส่วนใหญ่จะมาพบแพทย์ด้วยการคลำเจอก้อนที่กลางลำคอ และสัญญาณเตือนว่าอาจจะเป็นมะเร็ง คือการเจอก้อนแข็ง ถ้าก้อนใหญ่มาก อาจทำให้กดเบียดอวัยวะข้างเคียง มีอาการกลืนติด กลืนลำบาก หรือกดเบียดเส้นประสาทเสียง ที่ทำให้เสียงแหบ ต่อมน้ำเหลืองที่คอโต เป็นต้น
▪️ กลุ่มเสี่ยงมะเร็งไทรอยด์
• ส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับพันธุกรรม หรือมีประวัติของคนในครอบครัวเป็นมะเร็งต่อมไทรอยด์
• ประวัติสัมผัสสารกัมมันตรังสีบริเวณคอมาก่อน หรือสัมผัสรังสีโดยตรง
• ได้รับไอโอดีนน้อยเกินไป
▪️ แนวทางการรักษา
คนไทยเป็นมะเร็งไทรอยด์เยอะ ในทุกเพศทุกวัย พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย หากกรณีคลำเจอก้อนแล้วเป็นมะเร็งไทรอยด์ แพทย์จะวินิฉัยดูว่าจะรักษาแบบใด เช่น ผ่าตัด ซึ่งอาจจะเอาก้อนออกข้างเดียวหรือเอาออกทั้งหมด ถ้าลามไปต่อมน้ำเหลืองข้างเคียงก็ผ่าตัดต่อมน้ำเหลืองออกไปด้วย
หลังผ่าตัด แพทย์ก็จะให้กลืนแร่ไอโอดีน เพื่อช่วยในการรักษา เพื่อให้ไปจับตัวเซลมะเร็งไทรอยด์ที่มองไม่เห็น อาจเป็นยาเม็ดหรือยาน้ำ ใส่สารที่มีฤทธิ์ฆ่าเซลล์มะเร็งไทรอยด์ แต่จะเป็นสารกัมตภาพรังสีอ่อน ๆ ซึ่งจะขับออกทางปัสสาวะ
การให้ยาก็ต้องสังเกตอาการผู้ป่วย รวมทั้งสภาพแวดล้อมที่บ้าน ซึ่งอาจจะต้องแยกห้องผู้ป่วยให้อยู่เป็นสัดส่วน และควรกันเด็กอายุต่ำกว่า 10 ขวบไม่ควรเข้าไปใกล้อย่างน้อย 1 สัปดาห์ เนื่องจากอาจได้รับรังสีเป็นอันตรายได้
การรักษามะเร็งไทยรอยด์โดยวิธีฉายรังสีรักษา และเคมีบำบัด จะใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการมาก
คนที่ผ่าตัดและกลืนแร่ไอโอดีน จะทำให้สามารถขจัดเชื้อเซลล์มะเร็งออกจากฃร่างกายได้อย่างหมดจด ก็จะหายขาดได้ถ้าตรวจพบได้เร็ว
คนทั่วไปมักจะกังวลเมื่อคลำเจอก้อนเนื้องอกที่ลำคอบริเวณต่อมไทรอยด์ และมีความกังวลว่าจะเป็นเนื้อร้ายหรือเซลมะเร็งหรือไม่ แพทย์ก็จะตรวจเช็กฮอร์โมนในร่างกายก่อน ตรวจเลือด หากเป็นไทรอยด์เป็นพิษก็จะรักษาตามอาการ
การแยกตรวจเพื่อดูว่าก้อนเนื้องอกเป็นมะเร็งหรือไม่ แพทย์ก็ส่งอัลตราซาวนด์ เพื่อดูว่า ขอบของก้อนไม่เรียบหรือไม่ เป็นหินปูนเกาะหรือไม่ ก็อาจจะเจาะก้อนเนื้อเพื่อเช็กเซลล์มะเร็งซ้ำ
มะเร็งไทรอยด์พบบ่อยมากขึ้น แม้เป็นมะเร็งที่รักษาได้ง่าย และการรักษาไม่ยุ่งยาก ผู้ป่วยสามารถหายขาดได้ ใช้ชีวิตตามปกติ มีชีวิตยืนยาวได้ หากรักษาได้เร็ว
▪️ วิธีป้องกันมะเร็งไทรอยด์
วิธีการป้องกันมะเร็งไทยรอยด์ที่ดีคือ ต้องไม่ขาดไอโอดีน และหลีกเลี่ยงสารกัมมันตรังสี และหากคลำได้เจอเนื้อแข็ง ก็ต้องรีบมาพบแพทย์ตรวจรักษา
น้ำตาลเป็นอาหารที่ไม่ควรกินเกิน 6 ช้อนชาต่อวัน ซึ่งเรามักจะได้รับน้ำตาลแฝงเหล่านี้อยู่อาหารประเภทต่าง ๆ ในทุกมื้อ ดังนั้นต้องระมัดระวังในการกินเพื่อสุขภาพที่ดี ควรพักผ่อนให้เพียงพอ และออกกำลังกายสม่ำเสมอ