RSV ไวรัสที่เป็นอันตรายต่อระบบทางเดินหายใจ

ไวรัส RSV เป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่ง ซึ่งเป็นสาเหตุของการติดเชื้อทางเดินหายใจทั้งส่วนบนและส่วนล่าง สามารถติดเชื้อได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ แต่ส่วนใหญ่มักเกิดขึ้นในเด็กเล็กที่อายุต่ำกว่า 3 ปี 

สำหรับคุณพ่อ คุณแม่ หรือผู้ปกครอง มีลูกที่มีอาการป่วย ควรแยกเด็กออกจากเด็กปกติ ไม่ไปอยู่ในสถานที่แออัด ควรทำความสะอาดของใช้ส่วนตัว และแยกไว้ต่างหาก ป้องกันการติดเชื้อซ้ำโดยเฉพาะ คุณพ่อคุณแม่ที่มีลูกเข้าเรียนเนอสเซอรี่ หรืออนุบาลแล้ว หากมีอาการป่วย ควรให้หยุดเรียน จนกว่าจะหายเป็นปกติ เพื่อป้องกันการติดเชื้อได้อีกทางหนึ่ง

ลัดคิวหมอรามาวันนี้ พบกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ มาให้ความรู้เกี่ยวกับไวรัส RSV อ. พญ.อัญญพร สุทัศน์วรวุฒิ ภาควิชาเวชศาสตร์ครอบครัว และ รศ. นพ.จักรพงษ์ บรูมินเหนทร์ สาขาวิชาโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทย์ศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล 

RSV หรือ Respiratory Syncytial Virus เป็นเชื้อไวรัสชนิดหนึ่งที่เป็นอันตรายต่อทางเดินหายใจ ซึ่งคนทั่วไปมักจะคุ้นเคยไวรัสชนิดอื่น เช่น  ไวรัสไข้หวัดใหญ่ โควิด เป็นต้น และไวรัส RSV ที่จะต้องระมัดระวัง

สำหรับไวรัส RSV จะโดดเด่นในกรณีการติดเชื้อในมักจะเด็กเล็ก ที่อายุต่ำกว่า 2 ขวบ เชื้อมักจะลงปอด มีการอักเสบของหลอดลมฝอย ทำให้หลอดลมตีบ เสียงหายใจดังวี๊ดๆ เด็กจะเหนื่อย และต้องพ่นยาขยายหลอดลม ซึ่งลักษณะเสียงหายใจวี๊ดๆ เป็นจุดเด่นของ RSV ปัจจุบันพบว่า ระบาดไปยังผู้ใหญ่มากขึ้น

การรักษา ก็จะเป็นลักษณะรักษาตามอาการ เช่น เป็นไข้ ลดน้ำมูก เจ็บคอ หรือให้ยาพ่น 

ยาต้านไวรัส ไรบาไวริน (Ribavirin) เป็นยาต้านไวรัสชนิดเดียวที่ได้รับอนุญาตให้ขึ้นทะเบียนว่ามีข้อบ่งใช้ในการรักษาการติดเชื้อไวรัส RSVในเด็ก แต่ก็ไม่สามารถจัดสรรให้กับทุกคน โดยแพทย์จะพิจารณาตามความเหมาะสม เฉพาะคนที่มีอาการรุนแรง เช่น ผู้ป่วยที่ปลูกถ่ายสเตมเซลล์ ดังนั้นผู้ป่วยทั่วไปก็จะรักษาแบบประคับประคอง 

ใน 1 - 2 ปีข้างหน้าอาจจะมีวัคซีนป้องกันโรค RSV ออกมาโดยเฉพาะ และเบื้องต้น จะใช้กับผู้ใหญ่ก่อน หรืออายุเกิน 60 ปี ในต่างประเทศ อาจจะให้กับ คุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ เพื่อส่งต่อภูมิไปยังลูก ได้ด้วย 

เมื่อเราป่วยไข้หวัด และต้องการตรวจดูเชื้อว่าเป็นไข้หวัดชนิดใด เช่น ไข้หวัดใหญ่ โควิด หรือ RSV ซึ่งชุดเครื่องมือที่ใช้ตรวจทั่วไปที่เรียกว่า Rapid Test ก็จะใช้เวลาประมาณหนึ่งชั่วโมงก็จะทราบผล 

ชุดตรวจโควิด ATK เป็น Rapid Test ชนิดหนึ่ง ที่ผู้ป่วยสามารถหาซื้อได้ง่ายเพื่อมาตรวจโรคโควิด ได้เองที่บ้าน เนื่องจากมีการระบาดเป็นวงกว้างและเป็นโรคติดต่อร้ายแรง จึงมีชุดตรวจ ATK เพื่อความสะดวก และรวดเร็ว

แต่สำหรับชุดตรวจ RSV นั้นยังไม่มีการวางขายอย่างแพร่หลาย ดังนั้นผู้ป่วยจะต้องมาตรวจที่โรงพยาบาล ซึ่งแพทย์จะต้องตรวจเช็คให้แน่ชัดว่าเป็นเชื้อตัวไหน ถ้าเป็นไข้หวัดใหญ่ หรือโควิดจะมียาฆ่าเชื้อโดยเฉพาะ นอกนั้นจะไม่มียาฆ่าเชื้อโดยตรง  เป็นการจัดยาตามอาการและหายเองได้ 

ทั้งนี้ ไวรัส RSV ติดต่อผ่านทางสารคัดหลั่ง เช่น น้ำมูก น้ำลาย เสมหะ โดยกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ ที่อายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ ผู้ที่เป็นโรคปอด โรคหัวใจ เป็นต้น

สำหรับเด็กเล็ก หากติดเชื้อไวรัส RSV แล้วเชื้อมักลงปอด เกิดการอักเสบของหลอดลมฝอย ซึ่งเป็นเรื่องของทางเดินหายใจส่วนปลาย เด็กจะหายไปเอง หายใจเสียงดังวี้ดๆ ซึ่งจะต้องได้รับยาพ่น รักษาตามอาการ เนื่องจากยาต้านไวรัสยังไม่มี 

ไวรัส RSV มีอาการอย่างไร 

• หอบ หายใจเร็ว 
• มีเสมหะมาก 
• หายใจมีเสียงหวีด 
• เบื่ออาหาร 
• ตัวเขียว 

ผู้ป่วยติดเชื้อ RSV เมื่อหายแล้ว ก็อาจจะกลับมาเป็นได้อีก ดังนั้นการดูแลรักษาความสะอาด ซึ่งอาจจะต้องดูแลผู้ป่วยที่เป็นกลุ่มเสี่ยงมากขึ้น ทั้งเด็กเล็กและผู้สูงอายุ เพื่อป้องกันการติดเชื้อซ้ำ 

เมื่อป่วยจากไวรัส RSV ให้สังเกตเด็กดูว่ามีเสียงหายใจวี๊ด ๆ หรือไม่ ถ้าการหายใจผิดปกติก็แนะนำให้พบแพทย์เพื่อตรวจรักษาต่อไป 

กรณีที่มีการไอเรื้อรัง จะต้องระวังวัณโรค หรือมะเร็งปอด แพทย์อาจจะใช้วิธีถ่ายเอ็กซเรย์เพื่อตรวจเช็กให้ชัดเจน




รับชมวิดีโอ : https://youtu.be/qltJY4FfVY4?si=FzGZwOanB0udt7-7