ไวรัสตับอักเสบเอ อันตรายที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีน

โรคไวรัสตับอักเสบเอ เป็นโรคที่พบบ่อยทั่วโลกประมาณ 1.4 ล้านคนต่อปี โดยเฉพาะในประเทศที่ยังไม่พัฒนาหรือกำลังพัฒนา เพราะยังขาดการสาธารณสุขที่ดี โดยเฉพาะน้ำดื่ม และน้ำใช้ เป็นโรคที่พบได้ในทุกช่วงอายุ ตั้งแต่เด็กเล็ก ไปจนถึงผู้สูงอายุ ทั้งนี้ เพศหญิงและเพศชายมีโอกาสเกิดโรคนี้ใกล้เคียงกัน 

โรคไวรัสตับอักเสบเอ เกิดจากตับติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอ ซึ่งเชื้อจะผ่านเข้าสู่ร่างกายทางปาก และเข้าสู่กระแสเลือด เข้าสู่ตับ เชื้อในตับจะปนเปื้อนในน้ำดี จากตับเข้าสู่ลำไส้ และปนเปื้อนมาในอุจจาระ เมื่อคนได้รับเชื้อไวรัสที่ปนเปื้อนมาในอาหารและน้ำดื่ม ก็จะเกิดโรคไวรัสตับอักเสบเอได้

ลัดคิวหมอรามา รายการวาไรตี้เพื่อสุขภาพ ที่สามารถรับชมและติดตามได้ทุกเพศทุกวัย มีคำตอบเรื่องสุขภาพที่ชัดเจน วันนี้เราจะพามารู้จักับโรค “ไวรัสตับอักเสบเอ” โรคอันตรายที่เราสามารถป้องกันได้ด้วยวัคซีน จะมีวิธีสังเกตอาการ การป้องกันและรักษาอย่างไร

ไขคำตอบเหล่านี้โดย แพทย์ผู้เชี่ยวชาญ อ.พญ.อัญญพร สุทัศน์วรวุฒิ ภาควิชาเวชศาสตร์ครอบครัว และ รศ.นพ.จักรพงษ์ บรูมินเหนทร์ สาขาวิชาโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุศาสตร์คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี


▪️ ไวรัสตับอักเสบเอ คืออะไร 

ไวรัสตับอักเสบเอ เกิดจากการติดเชื้อไวรัสที่ทำให้ตับอักเสบและติดเชื้ออย่างเฉียบพลัน แต่ไม่ทำให้เป็นโรคตับเรื้อรัง 

การติดต่อ เกิดจากการกินอาหารหรือน้ำดื่มที่ปนเปื้อนเชื้อไวรัส 

ปัจจัยเสี่ยง มาจากการขาดสุขอนามัยที่ดี ไม่ล้างมือบ่อยๆ สัมผัสน้ำที่ปนเปื้อนขยะมูลฝอย หรือน้ำสกปรก 
ทั้งนี้ไวรัสตับอักเสบเอ จะมีการติดเชื้อที่แตกต่างไปจากไวรัสตับอักเสบบี หรือ ซี ที่ติดต่อจากการรับเลือด,  จากแม่สู่ลูก, ติดต่อจากทางเข็มฉีดยาร่วมกัน, หรือติดต่อได้ทางเพศสัมพันธ์ 

โดยทั่วไปโรคติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอ  ไม่แสดงอาการชัดเจน อาจมีไข้ ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียร ตัวเหลืองตาเหลือง และมีมีโอกาสเพียง 1% ที่ตับวาย ปกติแล้วเป็นโรคที่หายเองได้ ไม่มียาต้านไวรัส แต่มีวัคซีนที่สามารถป้องกันได้

ความเสี่ยงจากการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอ อาจเกิดขึ้นได้จากการรับประทานอาหาร ที่ปรุงโดยคนที่เป็นเป็นโรคนี้อยู่ เช่นอาจจะล้างมือไม่สะอาด หรือเข้าห้องน้ำแล้วไม่ล้างมือมาทำกับข้าว ก็อาจจะทำให้ติดเชื้อโรคได้ 

ประเทศไทย ไม่ได้เจอโรคตับอักเสบเอเยอะ เมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ ในเอเชียใต้ หรือแอฟริกา ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบเอมากกว่าพื้นที่อื่น โดนเฉพาะอินเดีย หากเดินทางไปท่องเที่ยวพื้นที่ดังกล่าว ควรฉีดวัคซีนป้องกันโรคตับอักเสบเอ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวสาย Street Food



▪️ อาการไวรัสตับอักเสบเอ 

- ไข้ อ่อนเพลีย
- เบื่ออาหาร 
- ปวดท้อง
- ถ่ายเหลว หรือท้องเสีย
- คลื่นไส้
- ตัวเหลืองตาเหลือง

ผู้ป่วยที่ติดเชื้อโรคตับอักเสบเอ  ส่วนใหญ่มีอาการน้อยหรือไม่มีอาการ เชื้อไวรัสตับอักเสบเอ มีระยะฟักตัวประมาณ 2 อาทิตย์ ลักษณะบ่งชี้ที่ชัดเจนของตับอักเสบเอ คือตัวเหลือง ตาเหลือง จากนั้น 1 เดือนผ่านไปอาการจะดีขึ้นโดยไม่ต้องใช้ยาอะไร และมีเพียงส่วนน้อยที่ตับวาย ต้องปลูกถ่ายอวัยวะ



▪️ การป้องกันไวรัสตับอักเสบเอ 

- กินอาหารที่ปรุงสุก
- ใช้ช้อนกลาง
- ฉีดวัคซีน 
- ล้างมือเป็นประจำ 

▪️ วัคซีนไวรัสตับอักเสบเอ

วัคซีนไวรัสตับอักเสบเอ เป็นวัคซีนเชื้อตาย มีผลข้างเคียงน้อย ส่วนใหญ่ฉีดได้กับทุกกลุ่ม เด็กเล็กอายุตั้ง 1-2 ขวบก็สามารถฉีดได้แล้ว สำหรับโรคตับอักเสบ จะมีวัคซีนป้องกันเพียง 2 ชนิดคือไวรัสตับอักเสบเอและบี เท่านั้น 

ไวรัสตับอักเสบบีและไวรัสตับอักเสบซี  เป็นกลุ่มที่ติดเชื้อเรื้อรัง  หากทิ้งไว้ไม่รักษาจะมีอาการตับแข็งและเป็นมะเร็งตับได้

ในอดีตในประเทศไทยมีการติดเชื้อตับอักเสบมากถึง 60 - 70% ปัจจุบันลดลง เหลือราว 20% เนื่องจากมีมีพัฒนาการด้านโภชนาการและสุขอนามัยดีขึ้น ทำให้การติดเชื้อลดลงไปมาก

▪️ การตรวจหาภูมิไวรัสตับอักเสบเอ ทำได้อย่างไร 

สามารถไปตรวจได้ที่โรงพยาบาลได้ทุกแห่ง ค่าใช้จ่ายไม่มาก ทุกคนสามารถไปตรวจเชื้อได้ 

▪️ ความดันสูง มีวิธีลดได้อย่างไร 

ความดันโลหิตสูง ค่อนข้างอันตราย หากเส้นเลือดแตกอาจจะเกิดอัมพฤกษ์ อัมพาต ดังนั้นควรควบคุมการกินอาหาร ลดอาหารเค็ม และอาหารไขมันสูง และตรวจสุขภาพเป็นประจำ


รับชมวิดีโอ : https://youtu.be/aqEKZhTZ6xY?si=5yTr6NN72BEFgEqq