"PM2.5" สิ่งเล็ก ๆ ที่เรียกว่า "ร้าย"
ฝุ่นจิ๋ว PM2.5 เป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของคนไทยมากเป็นอันดับต้นต้นในปัจจุบัน เพราะสิ่งเหล่านี้ปะปนอยู่ในอากาศที่เราต้องใช้หายใจและ ส่งผลกระทบต่อร่างกายไม่ใช่แต่เฉพาะระบบทางเดินหายใจ ที่สำคัญปัญหานี้ก็ยังไม่สามารถได้รับการแก้ไขหรือหาทางออกได้อย่างยั่งยืน
ฝุ่น PM2.5 คืออะไร
PM2.5 คือ ฝุ่นละอองขนาดเล็ก โดย PM ย่อมาจากคำว่า Particulate Matters หรือฝุ่นละออง ส่วนตัวเลข 2.5 คือขนาดของฝุ่นละออง ซึ่งมีขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน หากถามว่า 2.5 ไมครอนนี้เล็กขนาดไหน ก็คงเทียบได้ 1 ใน 25 ส่วนของเส้นผ่านศูนย์กลางเส้นผม เรียกได้ว่าเล็กจนขนาดขนจมูกของคนเรา ซึ่งทำหน้าที่กรองฝุ่นนั้น ไม่สามารถดักจับฝุ่นเหล่านี้ได้เลย
ด้วยขนาดที่เล็กของ PM 2.5 ทำให้ฝุ่นละอองชนิดนี้สามารถแพร่กระจายเข้าสู่ทางเดินหายใจ กระแสเลือด และแทรกซึมสู่กระบวนการทำงานในอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย เพิ่มความเสี่ยงเป็นโรคเรื้อรังต่าง ๆ
แหล่งที่มาของ PM2.5
- การเผาป่า หรือ ไฟป่า
- การเผาขยะ การเผาเพื่อทำการเกษตรในที่โล่ง
- ควันจากการอุตสาหกรรมต่าง ๆ และการก่อสร้าง
- การขนส่งและคมนาคม เช่น ควันจากท่อไอเสีย การเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ของเครื่องยนต์
- การผลิตไฟฟ้า เช่น การเผาปิโตรเลียมและถ่านหิน
- กิจวัตรต่าง ๆ ของคน เช่น สูบบุหรี่ การจุดธูปเทียน เผากระดาษ ฯลฯ
ผลต่อร่างกาย จาก PM2.5
- ผลกระทบต่อทางเดินหายใจและปอด - ฝุ่นละอองขนาดเล็กสามารถผ่านเข้าสู่ทางเดินหายใจได้ง่ายและรวดเร็ว ส่งผลให้เกิด โรคหอบหืด โรคมะเร็งปอด ถุงลมโป่งพอง ภูมิแพ้ และ โรคทางเดินหายใจเรื้อรัง
- ผลกระทบต่อหัวใจ - การสูดหายใจเอาฝุ่นละอองขนาดเล็กติดต่อกันระยะหนึ่ง ส่งผลให้เกิดการตะกอนภายในหลอดเลือด ส่งผลให้เกิด โรคหลอดเลือดหัวใจ หัวใจเต้นผิดจังหวะ และ หัวใจวาย
- ภัยร้ายต่อสมอง - เมื่อฝุ่นผ่านเข้าสู่กระแสเลือดและเกิดการสะสมขึ้น ส่งผลให้เกิด ความดันโลหิตสูง เลือดข้นหนืด ลิ่มเลือดในสมอง หลอดเลือดสมองตีบ หลอดเลือดสมองแตก และ เสียชีวิต
กลุ่มเสี่ยงที่จะได้รัยผลกระทบจากฝุ่น PM2.5
- กลุ่มเด็กเล็ก - ปอดกำลังพัฒนา อัตราการหายใจถี่ ทำให้ได้รับมลพิษมากกว่าผู้ใหญ่ในช่วงเวลาที่เท่ากัน
- หญิงตั้งครรภ - อวัยวะต่าง ๆ ของทารกในครรภ์กำลังพัฒนาอาจได้รับผลกระทบจากมลพิษที่แม่ได้รับผ่านสายรก
- กลุ่มผู้สูงอายุ - ระบบหายใจเสื่อมตามวัย มีโอกาสเกิดโรคต่าง ๆ
- ผู้ที่มีโรคประจำตัว - อาจส่งผลให้โรคที่เป็นอยู่กำเริบ หรือมีอาการรุนแรงขึ้น
- ผู้ที่ทำงานกลางแจ้ง - ได้รับสัมผัสฝุ่นเป็นเวลานาน มีโอกาสเกิดผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาว
การป้องกันและดูแลร่างกายจากฝุ่น PM 2.5
- หลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้งทุกชนิดเมื่อคุณภาพอากาศอยู่ในระดับที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ
- เมื่อจำเป็นต้องออกหรือทำกิจกรรมกลางแจ้งให้สวมหน้ากากป้องกันฝุ่น โดยหน้ากากที่สามารถป้องกันฝุ่น PM2.5 ได้ดีและมีประสิทธิภาพคือ หน้ากาก N95
- หากจำเป็นต้องออกไปกลางแจ้งช่วงที่มีค่าฝุ่นเกินมาตรฐาน แนะนำใส่เสื้อผ้าที่ปกปิดร่างกายมิดชิด และหลังกลับเข้ามาภายในอาคารแนะนำเปลี่ยนเสื้อผ้า อาบน้ำ สระผมชำระล้างร่างกายให้สะอาด
- ภายในอาคารแนะนำให้ใช้เครื่องฟอกอากาศ ที่มี HEPA ( High efficiency particulate air) filter เพื่อช่วยกรองฝุ่น pm 2.5 ภายในอาคาร
- พักผ่อนให้เพียงพอ ทานอาหารครบ 5 หมู่ ดื่มน้ำให้มากๆ รับประทานผลไม้ที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ
- ใส่เสื้อผ้าที่ปกปิดร่างกายมิดชิด และหลังกลับเข้ามาภายในอาคารแนะนำเปลี่ยนเสื้อผ้า อาบน้ำ สระผมชำระล้างร่างกาย
หากอาการที่ผิดปกติแม้เพียงเล็กน้อยควรรีบพบแพทย์เพื่อขอคำแนะนำและตรวจรักษาอย่างทันท่วงที ด้วยความปรารถนาดีจาก “ทันข่าวสุขภาพ”
รับชมวิดีโอ : https://youtu.be/8lDf_JHyrPQ?si=wrYBoqg_zHpXzmyA