โรคหูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน ภัยเงียบที่อันตรายกว่าที่คิด

โรคหูชั้นกลางอักเสบอักเสบเฉียบพลัน เป็นการติดเชื้อที่เกิดขึ้นในหูชั้นกลาง หูชั้นกลางคือพื้นที่บริเวณด้านหลังแก้วหู ซึ่งโรคหูชั้นกลางอักเสบมักจะเกิดกับเด็กมากกว่าผู้ใหญ่ การรักษาโรคส่วนใหญ่จะเป็นการบรรเทาความเจ็บปวดและการควบคุมเชื้อโรค เนื่องจากการติดเชื้อในหูมักจะหายได้เองในที่สุด 

โดยผู้ป่วยบางคนมักจะเกิดการติดเชื้อในหูได้ง่ายกว่าคนทั่วไป ผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อในหูชั้นกลางซ้ำ ๆ จะมีโอกาสมีปัญหาการได้ยิน และภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ นอกจากนี้อาการบางอย่าง ของเหลวไหลออกจากหู ปวดศรีษะ หรือเบื่ออาหาร ก็เป็นอาการที่พบได้บ่อยในเด็ก และอาการที่น่าจะพบได้บ่อยในผู้ใหญ่คือปวดหู มีของเหลวไหลออกจากหู หรือมีปัญหาการได้ยิน

ลัดคิวหมอรามา เป็นรายการวาไรตี้ ที่รับชมได้ทุกเพศทุกวัย มีคำถามด้านสุขภาพที่นี่มีคำตอบที่ถูกต้องและชัดเจน ในวันนี้ ผศ. พญ.ศิริสุชา โสภณคณาภรณ์ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ และ อ. นพ.กฤตนัย ธีรธรรมธาดา ภาควิชาโสต ศอ นาสิกวิทยา คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มาร่วมให้ความรู้และคำแนะนำ เกี่ยวกับ “โรคหูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน ภัยเงียบที่อันตรายกว่าที่คิด” 


🚩 รู้จักหูชั้นกลาง

หูชั้นกลาง คือหูส่วนที่อยู่หลังแก้วหู โดยปกติแล้วจากหูชั้นนอกไปยังหูชั้นกลางจะมีแก้วหูกั้นอยู่ซึ่งจะปิดสนิท สิ่งแปลกปลอมไม่สามารถเข้าไปได้แม้แต่น้ำ

บริเวณหูชั้นกลางจะมีกระดูกเล็ก ๆ 3 ชิ้น จะมีท่อเปิด - ปิด อยู่ด้านล่างเรียกว่า ท่อยูสเตเชียนจะช่วยปรับความดันที่ต่อกับด้านหลังโพรงจมูก แต่ก็อาจจะนำเชื้อโรคจากโพรงจมูก ลามขึ้นไปติดเชื้อในหูชั้นกลางได้ 

ขณะที่ท่อยูสเตเชียนในเด็กจะมีขนาดสั้นกว่าผู้ใหญ่ ทำให้เชื้อโรคไต่ย้อนขึ้นไปง่ายขึ้น ดังนั้นอาการอักเสบในหูชั้นกลางก็จะเจอในเด็กมากกว่า 



🚩 ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้หูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน 

• คุณภาพอากาศไม่ดี เช่น การสมผัสควันบุหรี่หรือมลพิษทางอากาศ เชื้อโรคเข้าไปง่ายขึ้น
• ภาวะปากแหว่งเพดานโหว่ ซึ่งมาจากโครงสร้างของกระดูกและกล้ามเนื้อทำให้ยากที่ท่อยูสเตเชียนจะระบายของเหลว 
• เล็กเล็ก (6 เดือน - 2 ปี) มีภูมิต้านทานน้อย ติดเชื้อง่ายขึ้น
• สถานรับเลี้ยงเด็ก ซึ่งการอยู่เป็นกลุ่มจะมีโอกาสสัมผัสเชื้อมากกว่า
• การเลี้ยงลูกด้วยนมจากขวด มีโอกาสติดเชื้อง่ายกว่าดื่มนมแม่ 
• อาการหูไม่ได้ยิน
• ผู้สูงอายุเกิน 70 ปี มักเกิดอาการหูไม่ได้ยิน หรือได้ยินเสียงวิ้งในหู ควรหลีกเลี่ยงหลีกเลี่ยงภาวะเสียงดังมากเกินไป




🚩 อาการหูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน

1. แก้วหูแดง บวม จนไม่เห็นโครงสร้างในหูชั้นกลาง 
2. เยื่อแก้วหูทะลุ มีหนอง หรือ เลือดไหลออกมา 
3. ปวดและกดเจ็บบริเวณกระดูกมาสตอยด์หลังหู
4. กล้ามเนื้อใบหน้าอัมพาต เพราะเส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 อักเสบ

อาการผิดปกติเมื่อเกิดการปวดหูข้างเดียว หรือสองข้างพร้อมกัน ก็เป็นข้อบ่งชี้ความผิดปกติเกี่ยวหูชั้นกลาง ควรพบไปแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยโรค และเข้าสู่กระบวนการรักษา ถ้าหากมีอาการไม่มากนัก ไม่มีโรคประจำตัว ก็สามารถรอดูอาการได้เองในช่วง 24-48 ชั่วโมง หากมีอาการไข้สูง เบื่ออาการ ควรรีบพบแพทย์ให้เร็วขึ้น กรณีที่ติดเชื้อรุนแรงมีภาวะแทรกซ้อนเข้าไปในโพรงจมูกมาสตอยด์ มีหนองขังด้านใน อาจทำให้เยื่อสมองอักเสบได้ 




🚩 การรักษาอาการหูชั้นกลางอักเสบเฉียบพลัน 

🔸 การรักษาทางยา 

• ยาต้านจุลชีพ กำจัดเชื้อแบคทีเรีย กินอย่างน้อย 10 - 14 วัน 
• ยาแก้แพ้ ยาลดบวม ยาหดหลอดเลือด และพ่นจมูกด้วยยาหดหลอดเลือด ทำให้เยื่อบุบริเวณรูเปิดท่อยูสเตเชียนยุบบวม
• ยาแก้ปวดลดไข้ กินเท่าที่จำเป็น หรือยาสเตียรอยด์พ่นจมูกในบางกรณี

🔸 การรักษาโดยการผ่าตัด 

• การเจาะเยื่อแก้วหู เพื่อระบายหนองในหูชั้นกลาง ลดอาการปวดหู 
• การผ่าตัดโพรงจมูกมาสตอยด์ กรณีมีการอักเสบมีหนองขังในโพรงจมูกมาสตอยด์

รับชมวิดีโอ : https://youtu.be/JNXXg0Yn0M0?si=tdd1KFNeMMSs8Zim