เช็คให้ชัวร์! แพทย์แผนไทยยืนยัน ห้ามใช้ฟ้าทะลายโจรในคนท้อง

HighLight

ด้วยความที่การระบาดของโควิดในประเทศไทย เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและขยายวงกว้าง กลับกัน ยารักษาที่ตรงกับโรคกลับเข้าถึงได้อย่างจำกัด ทำให้คนไทยหันไปพึ่งยาและสมุนไพรพื้นบ้าน เช่นกระชาย หรือฟ้าทะลายโจร โดยเฉพาะฟ้าทะลายโจร ที่ถูกขึ้นทะเบียนเป็นยาแล้ว ทำให้คนแห่ไปซื้อมาเตรียมไว้อย่างมาก แต่แน่นอนว่า การใช้ฟ้าทะลายโจรย่อมมีข้อจำกัดที่เราต้องรู้ โดยเฉพาะกับหญิงตั้งครรภ์ที่ห้ามใช้เด็ดขาด

ฟ้าทะลายโจรนั้น ถูกขึ้นทะเบียนเป็นยาเรียบร้อย ถือเป็นการยกสถานะขึ้นมาเพื่อรองรับการแพร่ระบาดของโควิด ซึ่งการใช้ กำหนดไว้ว่าเหมาะสำหรับผู้ที่เพิ่งได้รับเชื้อใหม่ๆ ควรกินยาฟ้าทะลายโจรให้ไวที่สุดและเพียงพอเพื่อจัดการกับไวรัสได้เร็ว โดยให้ยาภายใน 72 ชั่วโมง กับผู้ติดเชื้อโควิด มีอาการเล็กน้อยไม่รุนแรง ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง หรือกลุ่มสัมผัสเสี่ยงสูง สัมผัสสีแดง เช่น อยู่บ้านเดียวกับผู้ติดเชื้อโควิด เป็นต้น

แต่อย่างไรก็ตาม ฟ้าทะลายโจร ก็มีข้อจำกัดในการใช้ เช่น ไม่มีผลสำหรับการกินเพื่อ “ป้องกัน” และในทางกลับกัน การบริโภคฟ้าทะลายโจรติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน อาจทำให้ตับมีปัญหาและไม่สามารถรับยาหลักอย่างฟาวิพิราเวียร์ได้

นอกจากนี้ ฟ้าทะลายโจรยังมีข้อห้ามสำคัญคือห้ามใช้ในสตรีมีครรภ์ ขณะที่หญิงที่กำลังให้นมบุตร หากจำเป็น ก็มีวิธีการใช้ให้ปลอดภัยกับเด็กด้วยด้วย ซึ่งเรื่องนี้เราจะมาขยายความ

นพ.กุลธนิต วนรัตน์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยการแพทย์แผนไทย กระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ฟ้าทะลายโจร จะมีสารแอนโดรกราโฟไลด์ ควรรับประทานขนาด 180 มิลลิกรัมต่อวัน แบ่งเป็น 3 มื้อ รับประทานติดต่อกันได้ 5 วัน ถึงจะมีผล แต่หากกินเพื่อป้องกันระยะนาน ๆ มีผลเสีย เพราะฟ้าทะลายโจร เป็นพืชสมุนไพร มีฤทธิ์เย็น ทำให้ความดันตก แขนขาชา และมีผลต่อตับ ฉะนั้นการกินระยะยาวเราไม่แนะนำ กินเท่าที่จำเป็นเท่านั้น ถึงจะเหมาะสม

นอกจากนี้ คนโบราณนิยมทานแบบสดๆ เคี้ยว หรือชงเป็นชานั้น มีข้อคสรระวังคือเราไม่สามารถทราบปริมาณสารแอนโดรกราโฟไลด์ ได้ จึงอาจกินน้อยไปหรือมากเกินไปได้

นอกจากนี้ ยังห้ามใช้ฟ้าทะลายโจรกับหญิงตั้งครรภ์ อาจทำให้เกิดการบีบตัวของมดลูก ทำให้แท้งได้ หรือทารกผิดปกติได้ ส่วนหญิงให้นมบุตร หากกินฟ้าทะลายโจร อาจส่งต่อสารผ่านทางน้ำนม การให้นมบุตรอาจทำให้เด็กมีอันตรายได้ ดังนั้นหญิงให้นมบุตรติดโควิดสามารถงดให้นมบุตรไปก่อน เมื่อกินฟ้าทะลายโจรระยะ 5 วัน ก็เว้นระยะการให้นมบุตรสัก 2-3 วันได้ก่อนกลับมาให้นมบุตรใหม่

เช่นเดียวกับ ดร.ภญ. ผกากรอง ขวัญข้าว จากโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร์ ก็แนะนำว่า หญิงตั้งครรภ์ ห้ามกินฟ้าทะลายโจร มีผลศึกษาชัดเจนมาก ทำให้สัตว์ทดลองตกลูก ขณะที่ขนาดยาที่ใช้รักษาโควิด ใช้ขนาดยาสูงมากจึงไม่แนะนำให้ใช้กับหญิงตั้งครรภ์ ส่วนหญิงให้นมบุตร การศึกษาพบว่า ร่างกายสามารถกำจัดยาออกได้ภายใน 1 วัน ฉะนั้น ก็สามารถกินยาฟ้าทะลายโจร 5 วัน แล้วหยุด จากนั้นวันที่ 7 วันค่อยให้นมบุตร แบบนี้สามารถทำได้

แหล่งข้อมูล : CLUBHOUSE นมแม่ EP25 จัดโดยมูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย แผนอาหารเพื่อสุขภาวะ สสส. หัวข้อ "ยา / สมุนไพรอะไร ใช้กับ Covid-19 แต่ห้ามใช้ในหญิงตั้งครรภ์ & ให้นมบุตร"