มารู้จัก ”กรีนชู” ผู้พิทักษ์ ราคาหุ้น IPO

Highlight
หุ้นหลายๆ ตัวที่เข้าตลาดก่อนหน้านี้ รวมถึง”หุ้นบิ๊กรีเทล น้ำมัน” ในกลุ่มปตท.อย่าง “OR” มีกลไกที่ช่วยรักษาเสถียรภาพราคาหุ้นหลังเข้าเทรดในตลาด

กลไกหรือเครื่องมือประเภทนี้เรียกกันว่า “กรีนชู” หรือ Greenshoe Option
 
“กรีนชู” คือการเสนอขายหลักทรัพย์ส่วนเพิ่มโดยมีเงื่อนไขซื้อคืน ด้วยบทบาทหลักที่นักลงทุนให้ความสนใจก็คือการช่วยประคองราคาหุ้นไม่ให้หลุดราคาจองได้ในระดับหนึ่ง
 
การออก “กรีนชู” เป็นการให้สิทธิแก่ผู้รับประกันการจำหน่ายหลักทรัพย์ (Underwriter) ในการขายหุ้นต่อประชาชนทั่วไปมากกว่าจำนวนที่กำหนดไว้ โดยจะซื้อคืนในภายหลังเมื่อหุ้นใหม่นั้นเข้าซื้อขายใตลาดหลักทรัพย์แล้ว
 
วัตถุประสงค์ก็เพื่อสร้างเสถียรภาพของราคา มิให้ราคาหุ้นสูงเกินกว่าราคาจองซื้อมากเกินไป จนอาจไม่เป็นธรรมแก่บริษัทผู้ออกหลักทรัพย์ หรือต่ำกว่าราคาจองซื้อจนทำให้ผู้ลงทุนไม่พอใจ
 
การที่มีสิทธิในการซื้อคืนช่วยสร้างความต้องการในตลาดนั้น จะมีผลต่อราคาหุ้นที่มีโอกาสจะปรับตัวสูงขึ้น
 
ส่วนกรณีที่ราคาหุ้นในตลาดหลักทรัพย์สูงขึ้นเกินราคาจอง ผู้รับประกันการจัดจำหน่ายหลักทรัพย์สามารถใช้สิทธิในการซื้อหุ้นคืนจากบริษัท (ผู้ถือหุ้นเดิม) ในราคาจองซื้อ เพื่อชดเชยหุ้นในส่วนที่ขายมากเกินไปก่อนหน้า แทนที่จะซื้อคืนในตลาดหลักทรัพย์เพียงอย่างเดียว
 
เรียกได้ว่า “กรีนชู” เป็นประโยชน์ต่อการระดมทุนในตลาดทุน เนื่องจากมีส่วนป้องกันไม่ให้ราคาซื้อขายในตลาดของหลักทรัพย์ที่เสนอขายในช่วงระยะเวลาแรกมีความผันผวนมาก จากการเข้าไปซื้อขายหลักทรัพย์ที่มีลักษณะของการรักษาระดับราคาของหลักทรัพย์ที่เสนอขาย (stabilization) ซึ่งมีส่วนช่วยให้การเสนอขายหลักทรัพย์สามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นนั่นเอง