เปิดประวัติอิมราน ข่าน อดีตผู้นำปากีสถาน ถูกลอบยิง หลังเดินสายปลุกระดมประชาชนต่อต้านรัฐบาล

Highlight

นายอิมราน ข่าน อดีตนายกรัฐมนตรีปากีสถานที่เพิ่งพ้นจากตำแหน่งไปเมื่อเดือนเมษายนปีนี้ ถูกลอบยิงกลางขบวนรถขณะตระเวนชุมนุมต่อต้านรัฐบาลในเมืองวาซิราบัด แคว้นปัญจาบ เมื่อวันที่ 3 พ.ย.ที่ผ่านมา อย่างไรก็ตามสื่อรายงานว่าตำรวจได้จับตัวมือปืนไว้ได้ แต่ไม่ได้เปิดเผยผลการสอบสวนอย่างเป็นทางการ ในระหว่างครองตำแหน่ง ข่านมีความสัมพันธ์เอนเอียงไปทางจีนและรัสเซีย ในขณะที่ประเทศประสบวิกฤตเศรษฐกิจต้องเข้าโครงการกู้เงินจากกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF)

วันที่ 3 พฤศจิกายน 2565 สำนักข่าว เอเอฟพี รายงานว่า นายอิมราน ข่าน อดีตนายกรัฐมนตรีที่เพิ่งพ้นจากตำแหน่งไปเมื่อเดือนเมษายนปีนี้ ถูกลอบยิงกลางขบวนรถ ที่ตระเวนชุมนุมต่อต้านรัฐบาลในเมืองวาซิราบัด แคว้นปัญจาบ ทางภาคตะวันออกของประเทศ

นายข่านบาดเจ็บที่ขา และมีผู้บาดเจ็บในเหตุการณ์ด้วย 4 คน โดยนายข่านถูกส่งตัวไปยังโรงพยาบาลที่เมืองละฮอร์ ซึ่งห่างออกไป 200 กิโลเมตร จากกรุงอิสลามาบัด

นายยาสมิน ราชิด หัวหน้าพรรคอีกพรรคหนึ่ง ซึ่งเป็นหัวหน้าสาธารณสุขประจำจังหวัด เผยว่า นายข่านอาการคงที่แล้ว

ด้านตำรวจเผยแพร่ภาพวิดีโอที่จับมือปืนได้ และเผยว่า มือปืนให้การว่าต้องการเอาชีวิตนายข่าน เพราะทำให้ประชาชนหลงผิด

ฟาวัด ชอดรี โฆษกของพรรค เทห์รีก-อี-อินซาฟ (PTI) ของอดีตนายกฯ ข่าน ยังบอกกับผู้สื่อข่าวรอยเตอร์ ด้วยว่า “ชัดเจนแล้วว่า นี่คือความพยายามลอบสังหาร  ข่านได้รับบาดเจ็บ แต่อาการนั้นทรงตัว” และว่า “หากประชาชนไม่ช่วยกันสกัดมือปืน บรรดาผู้นำ PTI อาจเสียชีวิตทั้งหมด”

ขณะเดียวกัน ผู้นำพรรคการเมือง PTI ยืนยันกับผู้สื่อข่าวว่า ในการลอบสังหารนี้ มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 1 ราย และมีผู้ได้รับบาดเจ็บอย่างน้อย 9 ราย

การลอบสังหารอดีตนายกฯ ข่านในครั้งนี้นำมาซึ่งความกังวลครั้งใหม่เกี่ยวกับความไม่มีเสถียรภาพทางการเมืองที่รุนแรงขึ้นในปากีสถาน

ตั้งแต่อดีตผู้นำปากีสถานรายนี้ต้องก้าวลงจากตำแหน่งหลังถูกลงมติไม่ไว้วางใจโดยรัฐสภา เมื่อวันที่ 10 เดือนเมษายนที่ผ่านมา ข่าน ได้ออกมาเคลื่อนไหวผลักดันให้มีการชุมนุมประท้วงรัฐบาลทั่วประเทศ ด้วยการอ้างว่า ตนนั้นตกเป็นเหยื่อของทฤษฎีสมคบคิดของนายกรัฐมนตรีชาห์บาซ ชาริฟ ที่ขึ้นมารับตำแหน่งต่อจากตน ซึ่งร่วมมือกับสหรัฐฯ โดยทั้งชาริฟ และกรุงวอชิงตันต่างออกมาปฏิเสธคำกล่าวหานี้ไปแล้ว ตามรายงานของเอพี

ปากีสถานนั้นมีประวัติเกี่ยวกับการลอบสังหารทางการเมืองมามากมาย ซึ่งรวมถึงกรณีของอดีตผู้นำหญิงคนแรกของประเทศ เบนาซีร์ บุตโต ที่ได้รับชัยชนะจากการเลือกตั้งภายใต้ระบอบประชาธิปไตยในปี ค.ศ. 2007

ประวัติ อิมราน ข่าน อดีตนักคริกเก็ตระดับซุปเปอร์สตาร์

อิมราน ข่าน วัย 70 ปี มีชื่อเต็มว่า อาห์เมด ข่าน นิอาซี เกิดวันที่ 5 ตุลาคม 2495 อดีตนายกรัฐมนตรีปากีสถานที่เคยเป็นนักกีฬาคริกเก็ตดาวดัง เพิ่งพ้นจากเก้าอี้นายกรัฐมนตรีปากีสถานคนที่ 22 นับจากดำรงตำแหน่งเมื่อปี 2561 ถึง เดือนเมษายน 2565

เขาเกิดในครอบครัวชาวปาทาน ที่เมืองลาฮอร์ จบการศึกษาศิลปศาสตร์บัณฑิตจากวิทยาลัยเคเบิล มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด ประเทศอังกฤษ

เริ่มเป็นนักกีฬาคริกเก็ตอาชีพตั้งแต่อายุ 18 ปี สร้างชื่อเป็นขวัญใจชาวปากีสถาน โดยเป็นกัปตันทีมหมุนเวียนไปหลายครั้งตั้งแต่ปี 2525 กระทั่งร่วมทีมชนะถ้วยคริกเก็ตโลกเมื่อปี 2535 ก่อนวางมือในปีเดียวกันนั้น

ข่าน ก่อตั้งโรงพยาบาลและศูนย์วิจัยโรคมะเร็ง ที่เมืองลาฮอร์และเปศวร กับ วิทยาลัยนามาลในแมนวาลี แล้วเข้าสุ่การเมือง เมื่อปี 2539 ด้วยการก่อตั้งพรรคปากีสถาน เตหรีเก อินซัฟ (PTI) ชิงที่นั่งส.ส.ในสภาจากการเลือกตั้งปี 25

โดยช่านเป็นสมาชิกฝ่ายค้านจากเขตเลือกตั้งแมนวาลี จนถึงปี 2550 จากนั้นพรรค PTI บอยคอตผลการเลือกตั้งปี 2551 ด้วยเห็นว่าจัดขึ้นทั้ง ๆ ที่รัฐบาลนายเปอร์เวซ มูชาร์ราฟ ประกาศภาวะฉุกเฉินทั่วประเทศ

นายข่านรอจนถึงการเลือกตั้งรอบถัดมาในปี 2556 จึงนำลูกพรรคลงสนามอีกครั้ง ครั้งนี้ครองที่นั่งในสภาได้เป็นอันดับสอง เมื่อนับตามคะแนนเสียง

กระทั่งการเลือกตั้งทั่วไปปี 2561 พรรคหาเสียงด้วยนนโยบายประชานิยมและได้รับคะแนนเสียงมากที่สุดในสภา จึงตั้งคณะรัฐบาลผสมและมีอิมราน ข่าน ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรี มุ่งแก้ปัญหาเกี่ยวกับวิกฤตงบประมาณ

วิกฤติเศรษฐกิจและค่าเงิน ปากีสถานเข้าโครงการเงินกู้ไอเอ็มเอฟ

รัฐบาลของข่านใช้ทุนกู้ยืมจากไอเอ็มเอฟ รวมถึงลดงบประมาณกลาโหมเพื่อลดค่าใช้จ่ายของรัฐ ส่งผลให้เศรษฐกิจปากีสาถานโดยทั่วไปขยายตัวได้ในระดับหนึ่ง

นอกจากนี้รัฐบาลข่านยังมีผลงานด้านสิ่งแวดล้อม ทั้งเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานทางเลือก ริเริ่มโครงการปลูกป่า และขยายเขตอนุรักษ์

ด้านนโยบายการต่างประเทศ ยุครัฐบาลข่าน ลดการปะทะประปรายบนพรมแดนกับอินเดีย, สนับสนุนขบวนการสันติภาพในอัฟกานิสถาน และเสริมความสัมพันธ์กับจีนและรัสเซียมากขึ้น ผิดกับความสัมพันธ์กับสหรัฐที่ห่างเหินออกไป

ข่านถูกลงคะแนนไม่ไว้วางใจอันเป็นผลจากวิกฤตรัฐธรรมนูญในปีนี้ และพ้นสภาพจากการเป็นนายกรัฐมนตรี เขากล่าวโทษว่าสหรัฐอยู่เบื้องหลัง

อาทีฟ เมียน นักเศรษฐศาสตร์ชาวปากีสถาน-อเมริกัน ทั้งเป็นอาจารย์ด้านเศรษฐศาสตร์ นโยบายสาธารณะ และการเงิน ที่มหาวิทยาลัยปรินสตัน ของสหรัฐ วิจารณ์นโยบายเศรษฐกิจและต่างประเทศของรัฐบาลยุคข่านได้อย่างเผ็ดร้อนว่า “ข่านผู้ขอทาน” จากการที่เขามักไปขอความช่วยเหลือทางการเงินและเศรษฐกิจจากมหาอำนาจอย่างจีน และรัสเซีย หลายต่อหลายครั้ง

ปากีสถานเผชิญวิกฤตเงินรูปีที่ตกต่ำอย่างต่อเนื่อง หนี้สาธารณะสูง งบประมาณขาดดุลทะลุเพดาน เงินเฟ้อสูงถึง 13% ขาดดุลการชำระเงินที่เพิ่มสูงขึ้น ซ้ำร้ายเมื่อ 7 เมษายนที่ผ่านมา แบงก์ชาติปากีสถาน (SBP) ประกาศขึ้นดอกเบี้ยนโยบายจาก 9.75% เป็น 12.25% แน่นอนว่าการขึ้นดอกเบี้ยพรวดสูงขนาดนี้ จะส่งผลกระทบต่อการขยายตัวทางเศรษฐกิจของประเทศ

จากข้อมูลของแบงก์ชาติปากีฯ ณ 1 เมษายน 2022 ระบุว่า ทุนสำรองต่างประเทศอยู่ที่ 17.47 พันล้านดอลลาร์ ทว่าปากีสถานมีภาระผูกพันหนี้ต่างประเทศที่ต้องชำระทั้งสิ้น 12.4 พันล้านดอลลาร์ แบ่งเป็นเงินต้น 10.4 พันล้าน และดอกเบี้ย 2 พันล้านดอลลาร์

โดยล่าสุดกองทุนการเงินระหว่างประเทศ หรือ IMF ได้ระงับการให้ความช่วยเหลือผ่านโครงการต่าง ๆ ลงชั่วคราว จนกว่ารัฐบาลปากีฯจะมีเสถียรภาพในประเทศ

ดังนั้นแม้ปากีสถานจะมีรัฐบาลใหม่ ที่มีแนวคิดตรงข้ามกับข่าน แต่ปัญหาเศรษฐกิจที่หนักหน่วงตกต่ำมานานใช่ว่าจะแก้ได้ง่ายๆ อีกทั้งยังถูกระงับความช่วยเหลือจากไอเอ็มเอฟชั่วคราว นอกจากนี้ยังต้องรับมือความกดดันจากทั้งฝั่งกองทัพและประชาชนที่เดือนร้อนจากพิษเศรษฐกิจตกต่ำอีกด้วย

อ้างอิง : VOA, เอเอฟพี, รอยเตอร์